Wybór między pompą ciepła a fotowoltaiką to jedno z najważniejszych dylematów właścicieli domów jednorodzinnych planujących modernizację energetyczną. Oba rozwiązania oferują znaczące oszczędności i korzyści ekologiczne, jednak różnią się kosztami, czasem zwrotu inwestycji oraz możliwościami dofinansowania. W 2025 roku sytuacja na rynku energetycznym oraz zmiany w programach dotacyjnych sprawiają, że decyzja wymaga szczegółowej analizy opartej na aktualnych danych rynkowych.
Na czym polega fotowoltaika
Fotowoltaika to technologia przekształcania promieniowania słonecznego w energię elektryczną za pomocą paneli fotowoltaicznych. Zasada działania opiera się na zjawisku fotoelektrycznym, które polega na tym, że fotony uderzające w ogniwo fotowoltaiczne wybijają elektrony z wiązań między atomami krzemu, wprawiając je w ruch i wytwarzając prąd elektryczny1.
Proces konwersji energii słonecznej przebiega w kilku etapach. Panele fotowoltaiczne przekształcają promieniowanie słoneczne w prąd stały, następnie falownik (inwerter) zamienia prąd stały na prąd zmienny zgodny z parametrami sieci. System monitoringu kontroluje produkcję i zużycie energii, podczas gdy licznik dwukierunkowy rozlicza nadwyżki energii oddawane do sieci2.
Rozwój technologii fotowoltaicznej w Polsce jest dynamiczny. Pod koniec 2024 roku w Polsce działało ponad 1,5 mln mikroinstalacji OZE o łącznej mocy przekraczającej 12,7 GW3. Analizy wskazują, że moc zainstalowana w fotowoltaice może osiągnąć aż 27 GW do 2025 roku, co oznacza wyraźny wzrost w porównaniu do wcześniejszych lat4. Polska zajmuje czwarte miejsce w Unii Europejskiej pod względem przyrostu mocy w fotowoltaice, co podkreśla potencjał oraz atrakcyjność krajowego rynku.
Koszty instalacji fotowoltaicznej w 2025 roku wykazują stabilizację po latach spadków. Średni koszt paneli monokrystalicznych wynosi 2500-3000 zł za 1 kW mocy. W całościowym ujęciu koszt instalacji fotowoltaicznej wynosi od około 4000 do 9000 zł za każdy 1 kWp zainstalowanej mocy5. Typowa instalacja o mocy 5 kWp kosztuje 25000-32500 zł i produkuje rocznie około 5000 kWh energii, co przekłada się na oszczędności rzędu 3000-4500 zł rocznie.
Cennik poszczególnych komponentów w 2025 roku przedstawia się następująco: moduły monofacial N-type kosztują średnio 0,091 euro/Wp, podczas gdy moduły Bifacial N-type to 0,088 euro/Wp6. Najwyraźniej spadły ceny modułów Monofacial P-type – o 13 procent w stosunku do cen z listopada, do poziomu 0,077 euro/Wp.
Współczesne instalacje fotowoltaiczne charakteryzują się wysoką trwałością – realny czas eksploatacji fotowoltaiki wynosi ponad 20 lat, a wytrzymałość paneli fotowoltaicznych jest prognozowana nawet na 40–50 lat7. Producenci oferują gwarancje nawet na 25 lat, co stanowi solidne zabezpieczenie inwestycji.
Czym jest pompa ciepła
Pompa ciepła to urządzenie wykorzystujące cykl termodynamiczny do przenoszenia energii cieplnej z jednego środowiska do drugiego. Działa na zasadzie odwrotnej do lodówki – pobiera ciepło z otoczenia (powietrza, gruntu lub wody) i przekazuje je do systemu grzewczego budynku8.
Proces działania pompy ciepła składa się z czterech głównych etapów: parowanie – czynnik roboczy absorbuje ciepło z zewnętrznego źródła, sprężanie – kompresor zwiększa ciśnienie i temperaturę czynnika, skraplanie – gorący czynnik oddaje ciepło do systemu grzewczego, oraz rozprężanie – zawór rozprężny obniża ciśnienie, przygotowując czynnik do kolejnego cyklu9.
Pompy ciepła charakteryzują się wysokim współczynnikiem wydajności (COP), często przekraczającym 3-4, co oznacza, że z 1 kWh energii elektrycznej produkują nawet 3-4 kWh energii cieplnej. Nowoczesne pompy ciepła mogą osiągać COP nawet na poziomie 5, co oznacza, że z każdego kilowata pobranej energii elektrycznej uzyskujemy 5 kilowatów energii cieplnej10.
Na polskim rynku dostępne są różne typy pomp ciepła. Pompy powietrzne (powietrze-woda, powietrze-powietrze) pobierają ciepło z powietrza zewnętrznego i są najpopularniejsze ze względu na łatwy montaż i przystępną cenę. Pompy gruntowe (grunt-woda) wykorzystują energię zgromadzoną w ziemi, co zapewnia wysoką efektywność, ale wymaga kosztownej instalacji kolektorów gruntowych. Pompy wodne (woda-woda) czerpią ciepło z wód gruntowych lub powierzchniowych i charakteryzują się bardzo wysoką wydajnością.
Koszty pomp ciepła w 2025 roku różnią się znacznie w zależności od typu i mocy urządzenia. Koszty założenia pompy ciepła 2024 dla domu o powierzchni 100-120 mkw. to 20-40 tysięcy złotych11. Całkowite ceny pomp ciepła z montażem wynoszą od około 35000 do 72000 zł12, przy czym robocizna przy montażu pompy ciepła zwykle kosztuje od około 4000 zł do 10000 zł13.
Według najnowszych danych z CEEB, pompy ciepła zamontowane są w zaledwie 419,5 tys. budynków (3% ogółu), co wskazuje na ogromny potencjał rozwoju tego rynku w Polsce.
Czy opłaca się założyć fotowoltaikę
Fotowoltaika pozostaje opłacalną inwestycją w 2025 roku, mimo zmian w systemach rozliczeniowych. Mimo że nowi inwestorzy nie mogą odebrać już 0,8 kWh lub 0,7 kWh energii za każdy oddany 1 kWh, fotowoltaika wciąż produkuje darmowy prąd14. Kluczowe czynniki wpływające na opłacalność to aktualne koszty inwestycji, oszczędności eksploatacyjne oraz zmiany w systemie rozliczeń.
Korzyści finansowe w 2025 roku obejmują średni czas zwrotu inwestycji wynoszący 6-9 lat, przy dofinansowaniu może skrócić się do 3,5-5 lat. Roczne oszczędności dla instalacji 5 kWp wynoszą 3000-4500 zł, co przy koszcie instalacji 25000-32500 zł daje atrakcyjną stopę zwrotu. Stabilizacja kosztów energii na najbliższe 25 lat (okres gwarancji paneli) stanowi dodatkową wartość inwestycji.
System net-billing w 2025 roku wprowadza nowe zasady rozliczeń, które wpływają na opłacalność. Cena odkupu energii z fotowoltaiki w systemie net-billing w 2025 roku charakteryzuje się dużą zmiennością – od 480,01 zł/MWh w styczniu do zaledwie 182,96 zł/MWh w marcu. W marcu 2025 roku ceny odkupu wyniosły rekordowo niskie 182,96 zł/MWh (0,18296 zł/kWh), co stanowi najniższy poziom w historii tego systemu rozliczeń.
Przyczyny drastycznego spadku cen w marcu 2025 wynikają z wyjątkowo dużej produkcji energii z fotowoltaiki w tym okresie. W marcu 2025 roku odnotowano również rekordową liczbę godzin z ujemną ceną energii elektrycznej RCE, co oznacza, że w niektórych godzinach było tak dużo energii w systemie, że jej wartość rynkowa spadała poniżej zera.
Autokonsumpcja pozostaje kluczowa dla maksymalizacji korzyści. Wysokie oszczędności wypracowane dzięki instalacji PV wynosiły 6918 zł w okresie od 1 lipca 2022 r. do 31 maja 2025 r. dla instalacji o mocy 4,03 kWp. Autokonsumpcja energii z fotowoltaiki to energia wykorzystana od razu po wyprodukowaniu w domu, która nie jest eksportowana do sieci, dzięki czemu nie musimy kupować drogiego prądu.
Czynniki zwiększające opłacalność w 2025 roku to rosnące ceny energii elektrycznej, które sprawiają, że własna produkcja staje się bardziej atrakcyjna. Zamrożenie cen energii obowiązuje do końca 2025 roku na poziomie 0,62 zł brutto/kWh, jednak po tym okresie spodziewane są podwyżki. Możliwość dodania magazynów energii dla zwiększenia autokonsumpcji oraz długoterminowe oszczędności przewyższające początkowe wydatki to kolejne argumenty za inwestycją.
Ogrzewanie gazowe czy pompa ciepła
Porównanie ogrzewania gazowego z pompą ciepła w 2025 roku wyraźnie faworyzuje pompy ciepła pod względem kosztów eksploatacyjnych, mimo wyższych kosztów inwestycyjnych.
Analiza kosztów rocznych dla domu 150 m² w 2025 roku przedstawia się następująco: pompa ciepła powietrzna z grzejnikami generuje roczny koszt ogrzewania w wysokości 5893 zł, podczas gdy ogrzewanie gazem ziemnym kosztuje około 9467 zł rocznie dla domu średnio ocieplnego. Różnica wynosi około 3500-4000 zł rocznie na korzyść pompy ciepła.
Bardziej szczegółowe zestawienie kosztów eksploatacyjnych pokazuje, że pompa ciepła gruntowa z ogrzewaniem podłogowym to najoszczędniejsza opcja z rocznymi kosztami ogrzewania wynoszącymi 3544 zł i kosztem podgrzewania ciepłej wody 894 zł, co daje łącznie 4438 zł. Pompa ciepła powietrzna z ogrzewaniem podłogowym kosztuje około 4531-5300 zł rocznie.
Porównanie z ogrzewaniem gazowym według raportu „Budynki w pułapce gazowej” od Forum Energii pokazuje, że do 2024 roku koszt ogrzewania pompą ciepła wzrósł do ponad 8000 zł, podczas gdy gazem ziemnym – niecałe 7500 zł. Jednak około 10 procent mniej niż wcześniej zapłacimy, jeśli użytkujemy pompę ciepła, natomiast koszt ogrzewania gazowego wzrósł o około 20 procent.
Koszty inwestycyjne znacznie różnią się między systemami. Pompa ciepła powietrzna kosztuje 25000-40000 zł, podczas gdy nowy kocioł gazowy wraz z osprzętem to 10000-20000 zł, a koszt całej instalacji gazowej wynosi 15000-30000 zł. Jeśli brak przyłącza gazowego, dodatkowo należy liczyć się z kosztami kilka–kilkanaście tysięcy złotych.
Dodatkowe korzyści pompy ciepła obejmują zerową emisyjność w miejscu użytkowania, możliwość chłodzenia w okresie letnim, niezależność od dostaw gazu i wahań cen paliw kopalnych oraz dostęp do programów dotacyjnych (Czyste Powietrze do 50900 zł).
Efektywność energetyczna różnych systemów pokazuje, że przy cenie gazu około 0,44 zł/kWh, koszt uzyskania 1 kWh ciepła to około 0,46–0,50 zł, podczas gdy pompa ciepła typu powietrze/woda z ogrzewaniem podłogowym generuje koszt 0,22 zł netto za 1 kWh, a z grzejnikami – 0,29 zł netto za 1 kWh.
Po podwyżce cen gazu popularne w Polsce ogrzewanie gazowe stało się jedną z najdroższych metod ogrzewania. Najtańsze jest ogrzewanie domu pompą ciepła (koszt 4600 zł – pompa gruntowa, ogrzewanie podłogowe).
Czy pompa ciepła bez fotowoltaiki się opłaca
Pompa ciepła może być opłacalna nawet bez wsparcia fotowoltaiki, choć jej efektywność ekonomiczna znacznie wzrasta w połączeniu z panelami słonecznymi. Analiza opłacalności wymaga uwzględnienia kosztów eksploatacyjnych, dostępnych dofinansowań oraz porównania z alternatywnymi źródłami ciepła.
Opłacalność pompy ciepła bez fotowoltaiki w 2025 roku prezentuje się następująco: koszt ogrzewania domu 150 m² pompą powietrzną wynosi 2200-4400 zł rocznie w zależności od typu systemu grzewczego i efektywności energetycznej budynku. Oszczędności względem gazu wynoszą 1000-2000 zł rocznie, co przy kosztach inwestycyjnych 20000-40000 zł daje czas zwrotu inwestycji na poziomie 10-15 lat.
Szczegółowe koszty eksploatacyjne bez fotowoltaiki różnią się w zależności od typu pompy i systemu grzewczego. Pompa ciepła powietrzna z grzejnikami generuje roczny koszt 5893 zł, podczas gdy z ogrzewaniem podłogowym około 4531-5300 zł rocznie. Pompa ciepła gruntowa to najbardziej efektywna opcja z rocznymi kosztami 4438 zł (ogrzewanie podłogowe) lub 6111 zł (grzejniki).
Ograniczenia pompy ciepła bez fotowoltaiki obejmują wyższe rachunki za prąd w okresach szczytowego zużycia, zależność od cen energii elektrycznej i ich wahań oraz ograniczoną autokonsumpcję energii odnawialnej. Przy dużym mrozie włączają się grzałki elektryczne, co może znacznie zwiększyć zużycie energii elektrycznej.
Dostępne dofinansowania znacznie poprawiają opłacalność pompiy ciepła w 2025 roku. Program Czyste Powietrze oferuje dotacje do 50900 zł (nawet 100% kosztów dla najuboższych). Ulga termomodernizacyjna pozwala na odliczenie do 53000 zł, przy czym pompy ciepła wraz z montażem można odliczyć do 35000 zł. Program Moje Ciepło oferuje wsparcie do 28500 zł.
Nowe zasady ulgi termomodernizacyjnej w 2025 roku wprowadzają istotne zmiany. W 2025 roku nadal będzie można odliczyć ulgę na zakup i montaż pompy ciepła pod warunkiem, że będzie ona częścią instalacji wykorzystywanej do ogrzewania pomieszczeń. Jednocześnie wykluczono z ulgi kotły gazowe i olejowe, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność pomp ciepła.
Kluczowe warunki opłacalności pompy ciepła bez fotowoltaiki to dom o dobrym standardzie termoizolacji (WT 2017 lub lepszy), system ogrzewania podłogowego zapewniający najwyższą efektywność oraz pompa o odpowiednio dobranej mocy (35-50 W na m²). Połączenie pompy ciepła z ogrzewaniem podłogowym to jedno z najbardziej efektywnych i ekologicznych rozwiązań grzewczych.
Dodatkowe korzyści ekonomiczne wynikają z możliwości wsparcia powietrznej pompy ciepła kominkiem na drewno lub piecem na pellet, co daje sezonową oszczędność rzędu 25-45%. Takie rozwiązanie jest szczególnie opłacalne w okresach bardzo niskich temperatur, gdy efektywność pompy powietrznej spada.
Pompa ciepła monoblok czy split
Wybór między pompą ciepła monoblok a split wpływa na koszty, sposób montażu oraz efektywność pracy urządzenia. Oba rozwiązania mają swoje zalety i ograniczenia, które należy uwzględnić przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnej.
Pompa ciepła monoblok charakteryzuje się tym, że wszystkie komponenty znajdują się w jednej jednostce zewnętrznej. Montaż jest prostszy i nie wymaga uprawnień f-gazowych, co może obniżyć koszty instalacji. Koszty urządzenia są wyższe o 10-20% względem split, ale prostszy montaż może częściowo zrekompensować tę różnicę. Zaletami monobloku są niższy poziom hałasu i lepsza izolacja termiczna, podczas gdy wadami są większe gabaryty i ryzyko zamarzania zimą.
Pompa ciepła split składa się z jednostki zewnętrznej i wewnętrznej połączonych rurociągiem chłodniczym. Montaż jest bardziej skomplikowany i wymaga specjalisty z uprawnieniami f-gazowymi, co zwiększa koszty instalacji. Koszty zakupu są niższe, ale wyższe koszty montażu mogą wyrównać różnicę. Zaletami split są wyższa efektywność i elastyczność instalacji, natomiast wadami są możliwość przecieków czynnika i większa powierzchnia instalacji.
Porównanie efektywności pokazuje, że oba typy osiągają podobne współczynniki COP > 4, więc różnica w efektywności nie jest znacząca. Pompy split mogą mieć nieznacznie wyższą efektywność dzięki lepszej optymalizacji pracy komponentów, ale różnica ta jest marginalna w praktycznym użytkowaniu.
Koszty komponentów w 2025 roku dla popularnych marek przedstawiają się następująco: pompy typu split kosztują od około 17000 zł (5 kW) do 32000 zł (9 kW), podczas gdy monobloki są droższe o 10-20%. Całkowity koszt z montażem wynosi od 35000 do 72000 zł w zależności od mocy i typu urządzenia.
Zalecenia wyboru uwzględniają specyfikę budynku i preferencje użytkownika. Monoblok jest rekomendowany dla domów o mniejszej powierzchni, gdy priorytetem jest prostota montażu i niższe koszty instalacji. Split sprawdzi się lepiej dla budynków większych, gdy liczy się maksymalna efektywność i elastyczność rozwiązania.
Aspekty techniczne różnicują oba rozwiązania. Monobloki mają wszystkie komponenty w jednej obudowie, co eliminuje ryzyko przecieków czynnika chłodniczego, ale wymaga odpowiedniego zabezpieczenia przed zamarzaniem. Systemy split oferują większą swobodę w rozmieszczeniu komponentów, co może być istotne przy ograniczeniach przestrzennych.
Serwisowanie i konserwacja różnią się między typami. Monobloki są łatwiejsze w serwisowaniu, ponieważ wszystkie komponenty są w jednym miejscu. Systemy split wymagają serwisowania dwóch jednostek, ale oferują lepszy dostęp do poszczególnych komponentów.
Analiza opłacalności: co wybrać jako pierwsze
Decyzja o kolejności inwestycji powinna uwzględniać indywidualne potrzeby, budżet, dostępne dofinansowania, oraz aktualne warunki rynkowe w 2025 roku. Szczegółowa analiza kosztów i korzyści pozwala na optymalne zaplanowanie modernizacji energetycznej.
Argumenty za rozpoczęciem od fotowoltaiki w 2025 roku obejmują krótszy czas zwrotu inwestycji: 6-9 lat vs 10-15 lat dla pompy ciepła. Niższy próg wejścia: 25000-32500 zł vs 20000-40000 zł sprawia, że fotowoltaika jest bardziej dostępna finansowo. Natychmiastowe oszczędności na rachunkach za prąd są widoczne od pierwszego miesiąca użytkowania, co pozwala na przygotowanie infrastruktury do przyszłej pompy ciepła.
Dodatkowe korzyści fotowoltaiki to stabilizacja kosztów energii na 25 lat dzięki gwarancjom producentów, oraz możliwość rozszerzenia systemu o magazyny energii – magazyn energii 10 kWh kosztuje obecnie od około 10000 zł do około 33000 zł. Autokonsumpcja pozostaje kluczowa dla maksymalizacji korzyści, szczególnie w kontekście zmiennych cen w systemie net-billing.
Argumenty za rozpoczęciem od pompy ciepła uwzględniają większe oszczędności absolutne w domach z ogrzewaniem gazowym/węglowym – różnica może wynosić 3500-4000 zł rocznie. Kompleksowe rozwiązanie ogrzewania i chłodzenia eliminuje potrzebę dodatkowych urządzeń. Wysokie dofinansowania w programie Czyste Powietrze (do 50900 zł) znacznie poprawiają opłacalność. Eliminacja kosztów paliw kopalnych zapewnia niezależność od wahań cen gazu i węgla.
Nowe uwarunkowania prawne w 2025 roku faworyzują pompy ciepła. Wykluczenie kotłów gazowych i olejowych z ulgi termomodernizacyjnej przy jednoczesnym utrzymaniu wsparcia dla pomp ciepła zwiększa ich konkurencyjność. Przedłużenie zamrożenia cen energii do końca 2025 roku na poziomie 0,62 zł brutto/kWh stabilizuje koszty eksploatacji pomp ciepła.
Optymalna strategia inwestycyjna w 2025 roku uwzględnia różne scenariusze:
| Sytuacja | Rekomendacja | Uzasadnienie | Czas zwrotu |
|---|---|---|---|
| Dom z ogrzewaniem węglowym/olejowym | Pompa ciepła jako pierwsza | Najwyższe oszczędności (4000+ zł/rok), dostępne dotacje do 50900 zł | 8-12 lat |
| Dom z ogrzewaniem gazowym | Fotowoltaika jako pierwsza | Krótszy zwrot (6-9 lat), przygotowanie do pompy | 6-9 lat |
| Nowa budowa | Oba systemy jednocześnie | Synergie, niższe koszty montażu, maksymalne oszczędności | 10-15 lat |
| Ograniczony budżet | Fotowoltaika jako pierwsza | Niższy próg wejścia (25000-32500 zł), szybkie efekty | 6-9 lat |
| Dom dobrze ocieplony | Pompa ciepła jako pierwsza | Optymalna efektywność, duże oszczędności | 8-10 lat |
Szczegółowa analiza kosztów i zwrotu inwestycji w 2025 roku przedstawia się następująco:
Tylko fotowoltaika 5 kWp:
- Koszt inwestycji: 25000-32500 zł
- Roczne oszczędności: 3000-4500 zł
- Czas zwrotu: 6-9 lat
- Z dofinansowaniem: skrócenie do 3,5-5 lat
Tylko pompa ciepła powietrzna:
- Koszt inwestycji: 25000-40000 zł
- Roczne oszczędności: 2000-4000 zł (vs gaz)
- Czas zwrotu: 8-12 lat
- Z dotacją 50900 zł: skrócenie do 3-6 lat
Fotowoltaika + pompa ciepła (kompleksowe rozwiązanie):
- Koszt inwestycji: 45000-72500 zł
- Roczne oszczędności: 5000-8500 zł
- Czas zwrotu: 10-15 lat
- Z maksymalnym dofinansowaniem: skrócenie do 6-10 lat
Analiza synergi fotowoltaiki z pompą ciepła pokazuje znaczące korzyści połączenia obu technologii. Połączenie fotowoltaiki z pompą ciepła pozostaje najbardziej efektywnym rozwiązaniem długoterminowym, pozwalając na redukcję kosztów ogrzewania nawet do 640-1189 zł rocznie, co oznacza oszczędności 2000-4000 zł względem ogrzewania gazowego.
Wpływ net-billing na strategię inwestycyjną wymaga szczególnej uwagi. Cena odkupu energii charakteryzuje się dużą zmiennością – od 480,01 zł/MWh w styczniu do 182,96 zł/MWh w marcu 2025. Autokonsumpcja staje się kluczowa, a połączenie z pompą ciepła zwiększa zużycie własnej energii, poprawiając opłacalność całego systemu.
Rekomendacje końcowe uwzględniają aktualną sytuację rynkową 2025 roku. Dla większości gospodarstw domowych optymalną strategią jest rozpoczęcie od fotowoltaiki, następnie dodanie pompy ciepła w kolejnym kroku. Wyjątkiem są domy z bardzo kosztownym ogrzewaniem (węgiel, olej), gdzie priorytetem powinna być pompa ciepła. Nowe dofinansowania i ulgi podatkowe sprawiają, że oba rozwiązania są obecnie bardzo atrakcyjne finansowo.
Decyzja powinna uwzględniać nie tylko aspekty finansowe, ale także komfort użytkowania, wpływ na środowisko oraz perspektywę długoterminową. W 2025 roku, przy dostępnych dofinansowaniach i rosnących cenach energii, inwestycja w technologie odnawialne pozostaje jednym z najlepszych sposobów na zabezpieczenie się przed inflacją kosztów energii i osiągnięcie długoterminowej niezależności energetycznej.
[1]: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9477179/
[2]: https://kobo-energy.pl/fotowoltaika-cena-instalacji-i-montazu-w-2025-r/
[3]: https://businessinsider.com.pl/gospodarka/ure-rynek-mikroinstalacji-oze-w-polsce-zwalnia-ale-wciaz-bije-rekordy/n9f7y1m
[4]: https://besteon.pl/zmiany-prognozy-i-trendy-fotowoltaiki-w-polsce-w-2025-r/
[5]: https://ecolinker.pl/fotowoltaika-cena-2025/
[6]: https://www.gramwzielone.pl/energia-sloneczna/20300069/tyle-kosztowaly-panele-i-falowniki-fotowoltaiczne-na-koniec-2024
[7]: https://lepiej.tauron.pl/zielona-energia/zywotnosc-i-wytrzymalosc-paneli-fotowoltaicznych/
[8]: https://proelektrotechnik.pl/oplacalnosc-instalacji-pompy-ciepla-w-2025r/
[9]: https://energetycznyprojekt.pl/ranking-pomp-ciepla/
[10]: https://www.mirenergia.pl/ogrzewanie-podlogowe-a-pompa-ciepla-wszystko-co-powinienes-wiedziec/
[11]: https://kaisai.com/pl/koszty-pompy-ciepla-ile-kosztuje-bycie-eko-w-2024
[12]: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Ile-kosztuje-fotowoltaika-i-pompa-ciepla-Dodatkowa-ochrona-zawsze-sie-przyda-8918388.html
[13]: https://enerad.pl/pompa-ciepla-cena/
[14]: https://www.rachuneo.pl/artykuly/oplacalnosc-fotowoltaiki
